“Nhức đầu là một tình trạng rất phổ biến trong cuộc sống. Tuy nhiên, nó có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì hầu hết mọi người tưởng tượng. Hãy cùng khám phá các nguyên nhân, cũng như cách điều trị và phòng ngừa tình trạng này!”
1. Đau đầu là gì?
Đau đầu (còn gọi là cephalalgia) là cơn đau xuất hiện ở vùng đầu và mặt. Đau đầu được phân loại thành các nhóm khác nhau dựa trên mức độ đau, vị trí và tần suất xuất hiện. Nhìn chung, đau đầu có thể chia thành hai loại chính: đau đầu nguyên phát và đau đầu thứ phát.
2.Triệu chứng của đau đầu
Có hơn 150 loại đau đầu được phân loại thành các nhóm khác nhau, mỗi loại có những triệu chứng riêng biệt. Dưới đây là các triệu chứng điển hình của một số rối loạn đau đầu phổ biến.
a) Đau đầu nguyên phát
Đau đầu nguyên phát xảy ra do các vấn đề liên quan đến cấu trúc của đầu và cổ, không phải là triệu chứng của các bệnh lý tiềm ẩn. Các loại đau đầu nguyên phát bao gồm:
– Đau đầu căng thẳng (Tension Headaches):Đây là loại đau đầu rất phổ biến ở người lớn và thanh thiếu niên, gây ra cảm giác đau từ nhẹ đến vừa, và thường biến mất sau một thời gian. Cơn đau thường tập trung ở vùng trán và hai bên thái dương, nặng hơn khi cúi đầu hoặc leo cầu thang. Đau đầu căng thẳng có thể được giảm bớt bằng thuốc giảm đau không kê đơn và không đi kèm với các triệu chứng khác.
– Đau nửa đầu (Migraine): Đau nửa đầu được đặc trưng bởi cơn đau dữ dội, nhói ở một bên đầu. Cơn đau có thể kéo dài từ 4 giờ đến thậm chí 3 ngày. Các triệu chứng kèm theo bao gồm buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, và nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh.
Đau đầu cụm (Cluster headache):
Đau đầu cụm, hay còn gọi là đau đầu thành từng cơn, là loại đau đầu nguyên phát nặng nhất, xảy ra theo từng nhóm hoặc từng cụm xung quanh một bên mắt và thái dương. Cơn đau dữ dội kèm theo cảm giác nhói liên tục, xuất hiện thường xuyên từ 1 đến 8 lần mỗi ngày, mỗi cơn kéo dài khoảng 30-90 giây và có thể kéo dài từ 2 tuần đến 3 tháng.
Đau đầu kéo dài hàng ngày (Daily persistent headache):
Loại đau đầu này xuất hiện đột ngột và kéo dài hơn 3 tháng. Cơn đau nằm ở cả hai bên đầu, liên tục, dai dẳng và không thuyên giảm. Loại đau đầu này không đáp ứng với thuốc và thường xảy ra ở những người không có tiền sử đau đầu thường xuyên trước đó.
b) Đau đầu thứ phát có thể được xem là triệu chứng hoặc dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể. Các loại đau đầu thứ phát bao gồm:
– Đau đầu do lạm dụng thuốc: Loại đau đầu này thường xảy ra vào buổi sáng ở những bệnh nhân sử dụng quá mức thuốc giảm đau, thường để điều trị các triệu chứng đau đầu. Vì vậy, đau đầu này còn được gọi là đau đầu hồi ứng. Đau đầu do lạm dụng thuốc có thể gây buồn nôn, suy giảm trí nhớ và khó tập trung.
– Đau đầu xoang: Đây là cơn đau sâu và dai dẳng ở vùng má và trán. Đau đầu xoang là do nhiễm trùng xoang gây ra và thường kèm theo sốt, sưng mặt và chảy dịch nhầy. Cơn đau trở nên nặng hơn khi di chuyển.
– Đau đầu sét đánh: Đây là cơn đau cực kỳ dữ dội xuất hiện đột ngột, kéo dài khoảng 1-5 phút. Đau đầu sét đánh có thể là dấu hiệu của các tình trạng nghiêm trọng như chấn thương đầu, viêm màng não, hoặc đột quỵ.
3. Nguyên nhân gây ra đau đầu
Đau đầu thường xảy ra do sự tương tác giữa não, mạch máu và các dây thần kinh xung quanh. Các tác nhân gây đau đầu kích hoạt dây thần kinh, gửi tín hiệu đến não, dẫn đến cảm giác đau. Nguyên nhân gây đau đầu còn tùy thuộc vào từng loại cụ thể, nhưng chủ yếu xuất phát từ các yếu tố như bệnh tật, sử dụng thuốc, chế độ ăn uống và lối sống, môi trường xung quanh hoặc yếu tố di truyền.
– Bệnh tật:Các bệnh lý phổ biến như nhiễm trùng, cảm lạnh, và viêm xoang có thể gây ra nhiều loại đau đầu khác nhau. Trong một số trường hợp, đau đầu có thể xuất hiện sau chấn thương tâm lý hoặc chấn thương vật lý ở đầu, mặt, và cổ. Các bệnh lý cũng là nguyên nhân gây ra đau đầu thứ phát, đặc biệt là những tình trạng liên quan đến hộp sọ, như khối u não, xuất huyết não, và viêm màng não.
4. Biến chứng của đau đầu
Mặc dù hầu hết các cơn đau đầu không nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, đau đầu có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Đau đầu kéo dài ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Chúng có thể gây mất ngủ, chán ăn, căng thẳng, suy giảm trí nhớ và dẫn đến những thay đổi bất thường khác trong cơ thể. Nguy hiểm hơn, một số cơn đau đầu còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và co giật
5 Cách Chẩn Đoán Đau Đầu
Đau đầu thường được chẩn đoán thông qua các triệu chứng lâm sàng bằng cách thăm khám và thảo luận với bệnh nhân về tiền sử bệnh, vị trí, cường độ và tần suất cơn đau. Cụ thể như: thời điểm cơn đau bắt đầu trong ngày, tính chất của cơn đau, vị trí cụ thể của đau, tần suất các cơn đau, thời gian kéo dài của cơn đau, các yếu tố làm tăng/giảm đau (thức ăn, đồ uống, tư thế, thuốc, v.v.), thói quen ăn uống và ngủ nghỉ của bệnh nhân, tiền sử đau đầu và đặc điểm cơn đau trước đây, liệu có ai trong gia đình bị đau đầu không, và các triệu chứng đi kèm (sốt, huyết áp cao, yếu cơ, mệt mỏi, chóng mặt, co giật, buồn nôn, nôn, suy giảm thị lực, v.v.). Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm khác để hỗ trợ chẩn đoán, chẳng hạn như điện não đồ (EEG), chụp CT hoặc MRI.
